26 ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნები საქართველოში სცდება მხოლოდ ადგილობრივ პოლიტიკას და დიდ გეოპოლიტიკურ დატვირთვას ატარებს. მიუხედავად იმისა, რომ ეს არჩევნები პარლამენტის ახალი შემადგენლობის არჩევას ეხება, მისი შედეგები მნიშვნელოვან გავლენას მოახდენს ქვეყნის გეოპოლიტიკურ მომავალზე. 26 ოქტომბრის არჩევნები არა მხოლოდ ქვეყნის შიდა პოლიტიკური პროცესია, არამედ გლობალური არჩევანის წინაშე აყენებს საქართველოს: იქნება ის ევროპული დემოკრატიის ნაწილი თუ დარჩება გავლენების ბალანსის თამაშში რუსეთის ჩრდილქვეშ. ეს კრიტიკული გზაგასაყარი ქვეყნის დემოკრატიულ განვითარებასა და გეოპოლიტიკურ სტაბილურობას განსაზღვრავს.
წინაპირობები და ხმის მიცემის დღე
26 ოქტომბერს გამართულ საპარლამენტო არჩევნებს თან სდევდა დაძაბული და პოლარიზებული გარემო, რამაც მნიშვნელოვანი კითხვები გააჩინა საქართველოს დემოკრატიულ პროცესებთან დაკავშირებით. არჩევნებზე გამოვლინდა ამომრჩეველთა დაშინებისა და ზეწოლის ფაქტები, რაც ეუთოს/ODIHR-ის საერთაშორისო სადამკვირვებლო მისიამ თავის წინასწარ დასკვნაში აღნიშნა. არჩევნების ორგანიზებასთან დაკავშირებული პროცედურული დარღვევები და საჯარო სექტორის თანამშრომლებზე ზეწოლის ფაქტები უარყოფითად აისახა ამომრჩეველთა ნდობაზე, რაც საერთაშორისო დამკვირვებლებმაც დაადასტურეს.
პრეზიდენტ ზურაბიშვილის მწვავე შეფასებები
საქართველოს პრეზიდენტი სალომე ზურაბიშვილი, რომელმაც არჩევნებს “ტოტალური გაყალბება” უწოდა, არჩევნების შედეგებს არ ცნობს. ზურაბიშვილის განცხადებით, ეს არჩევნები “რუსეთის ჰიბრიდული ოპერაციის” ნაწილად უნდა შეფასდეს და მისი აღიარება საქართველოს რუსულ გავლენაზე დაქვემდებარებას ნიშნავს. პრეზიდენტმა მოსახლეობასა და საერთაშორისო პარტნიორებს მოუწოდა, მხარი დაუჭირონ საქართველოს მოქალაქეებს და ამ არჩევნების ლეგიტიმურობა არ ცნონ.
ოპოზიციის მოწოდება და საზოგადოების მობილიზაცია
პრეზიდენტი და ოპოზიციური პარტიები დღეს, 28 ოქტომბერს საზოგადოებას რუსთაველის გამზირზე აქციაზე მოუხმობენ, რათა გააპროტესტონ არჩევნების შედეგები და აჩვენონ, რომ ეს პროცესი ლეგიტიმურად არ შეიძლება ჩაითვალოს. ზურაბიშვილმა აღნიშნა, რომ „რუსული კანონის“ მიღების დროს, პარტნიორებმა მხარი დაუჭირეს საქართველოს მოსახლეობას და იმედი გამოთქვა, რომ ამ შემთხვევაშიც იგივე მხარდაჭერას მიიღებენ.
საერთაშორისო გამოხმაურებები
ევროკავშირის უმაღლესი წარმომადგენლის, ჟოზეფ ბორელისა და ევროკომისიის ერთობლივ განცხადებაში ნათქვამია, რომ არჩევნები კარგად იყო ორგანიზებული, მაგრამ ხასიათდებოდა დაძაბული გარემოთი და ხმის მიცემის კონფიდენციალურობის დარღვევებით. ევროკავშირი მოუწოდებს საქართველოს ცენტრალურ საარჩევნო კომისიას, სწრაფად და გამჭვირვალედ გამოიძიოს საარჩევნო დარღვევები და მიიღოს შესაბამისი ზომები ნდობის აღსადგენად.
აშშ-ის ჰელსინკის კომისია ასევე გამოეხმაურა ზურაბიშვილის განცხადებებს და აღნიშნა, რომ თუ სახელმწიფო დეპარტამენტი დაადასტურებს არჩევნების თაღლითურობას, ამასთან დაკავშირებით მკაფიო განცხადება უნდა გაკეთდეს, რადგან პრეზიდენტი არ აღიარებს ამ არჩევნებს.
ევროკავშირის და ამერიკის მხარდაჭერის მოლოდინი
პრეზიდენტმა ზურაბიშვილმა აღნიშნა, რომ ევროკავშირის მიერ გეოპოლიტიკური ბალანსის დაცვა და საქართველოს მოსახლეობის მხარდაჭერა გადამწყვეტია ამ კრიზისში. ევროპული საბჭოს პრეზიდენტმა შარლ მიშელმა კი გუშინვე განაცხადა, რომ ნოემბერში ევროპული საბჭო შეაფასებს სიტუაციას და განსაზღვრავს შემდგომ ნაბიჯებს საქართველოსთან ურთიერთობაში.განცხადება გააკეთა ასევე ევროკავშირის ერთ-ერთი წამყვანი ქვეყანის გერმანიის ბუნდესტაგის წევრმა რობინ ვაგენერმა, რომელმაც თქვა, რომ საქართველოს მთავრობამ ვერ უზრუნველყო თანაბარი პირობები არჩევნებისთვის და აღნიშნა, რომ ევროკავშირში შემდგომი ინტეგრაცია შეჩერდება, თუ მთავრობა ამჟამინდელ ავტორიტარულ კურსზე დარჩება.
დასკვნა და ანალიზი
ამ არჩევნებმა გამოავლინა საქართველოს დემოკრატიული განვითარების კრიზისი, სადაც საარჩევნო პროცესი ვერ აკმაყოფილებს საერთაშორისო სტანდარტებს. საზოგადოების ნდობის აღდგენა და დემოკრატიული რეფორმების გატარება ქვეყნის ევროპული ინტეგრაციისთვის გადამწყვეტი იქნება. როგორც ევროკავშირი, ისე ამერიკის შეერთებული შტატები მოუწოდებენ საქართველოს მთავრობას, გადადგას ქმედითი ნაბიჯები საარჩევნო დარღვევების გამოსაძიებლად და განმუხტოს პოლიტიკური კრიზისი.
საქართველოს პოლიტიკური ლიდერების მთავარი ამოცანა ახლა უნდა იყოს ინკლუზიური დიალოგის დაწყება და რეფორმების განხორციელება, რათა ქვეყანა არ აღმოჩნდეს იზოლაციისა და საერთაშორისო ურთიერთობების გაუარესების წინაშე. ამავდროულად, დასავლეთის პარტნიორების მხარდაჭერა კრიტიკულად მნიშვნელოვანია იმისთვის, რომ უზრუნველყოს საქართველოს კურსი დემოკრატიული განვითარების გზაზე.
