საქართველოს ეროვნული ბანკის პრეზიდენტი, კობა გვენეტაძე საერთაშორისო სავალუტო ფონდის ბლოგ პოსტს ეხმაურება, რომელიც მსოფლიოში მიმდინარე გლობალურ ტენდენციებსა და ინფლაციის ზრდის ძირითად ფაქტორებს ასახელებს.
„გიზიარებთ საერთაშორისო სავალუტო ფონდის ძალიან საინტერესო და აქტუალურ ბლოგ-პოსტს – რომელიც ბოლო წლების გლობალურ ტენდენციას ეხება და სასურსათო პროდუქტებზე მაღალი ინფლაციის მიზეზებს განიხილავს.ავტორების შეფასებით, განვითარებადი ქვეყნები სურსათის ფასების მიმდინარე შოკთან მიმართებაში განვითარებულ ქვეყნებზე უფრო მოწყვლადები არიან, რასაც, კორონავირუსთან დაკავშირებულ სიძნელეებთან ერთად, შემდეგ ფაქტორებთანაც აკავშირებენ: სურსათის იმპორტზე მაღალი დამოკიდებულება და სამომხმარებლო კალათაში სურსათის მაღალი წილი (აღნიშნული საქართველოშიც საკმაოდ მაღალია და 29%-ს შეადგენს);
პანდემიის ფონზე, საგარეო შემოდინებების შემცირების შედეგად, აშშ დოლარის მიმართ გაუფასურებული გაცვლითი კურსი.
სურსათის ფასების ზრდის შოკის ანალიზისას, ავტორები 4 მნიშვნელოვან მიგნებას ასახელებენ:
1. ფასების მკვეთრი ზრდა ჯერ კიდევ პანდემიის წინ დაიწყო – ამის ერთ-ერთ მიზეზად 2019 წელს ჩინეთში ხორცეულის ფასის რეკორდულად ზრდა და აშშ-ჩინეთის სავაჭრო დავა სახელდება. შედეგად, უკვე 2019 წლიდან მოყოლებული, სურსათის ინფლაცია მაღალია.
2. პანდემიის საწყის ეტაპზე მიწოდების ჯაჭვების რღვევა, მომხმარებლების მიერ მარაგების აკუმულირება და მკვეთრად გააქტიურებული საცალო ვაჭრობის მიმართულება – ეს ის ფაქტორებია, რომლებმაც გაზარდეს უშუალოდ დახლზე არსებული პროდუქტების ფასი.
3. საერთაშორისო გადაზიდვებისა და დისტრიბუციის გაზრდილი ხარჯი. ამასთან, ნავთობის ფასების ზრდისა და დისტრიბუციისთვის საჭირო პერსონალის ნაკლებობამ ტრანსპორტირების დანახარჯები კიდევ უფრო გაზარდა.
4. სურსათის მწარმოებელთა ფასების რეალური ინდექსები პიკურ მაჩვენებლებს აღწევს – ინდექსების ამგვარი ზრდა ძლიერ მოთხოვნასა და ექსპორტიორ ქვეყნებში ცუდ კლიმატურ პირობებთან ასოცირდება“, – ნათქვამია განცხადებაში.
