სიღარიბის ჩრდილში მყოფი საქართველო: როგორ აისახება სოციალური მდგომარეობა ქვეყნის განვითარებაზე?საქართველოში, სადაც ბოლო მონაცემებით, მოსახლეობა 3.7 მილიონს შეადგენს, 682 ათასი ადამიანი ოფიციალურად იღებს საარსებო შემწეობას. ეს ნიშნავს, რომ ყოველი მეხუთე ადამიანი ცხოვრობს იმ პირობებში, რომელიც საჭიროებს სახელმწიფოს მხარდაჭერას – ეს მაჩვენებელი სიღარიბის, ეკონომიკური უთანასწორობისა და მძიმე სოციალური პირობების ერთგვარი ანარეკლია.
ეკონომიკური პრობლემების სიღრმე
საარსებო შემწეობის ასეთი მაღალი მაჩვენებელი მიუთითებს იმაზე, რომ ქვეყანაში მცირდება სამუშაო ადგილები, ხოლო ეკონომიკური განვითარება ვერ უზრუნველყოფს მოსახლეობის ღირსეული ცხოვრების პირობებს. ეკონომიკის ზრდის შეზღუდვა, სამუშაო ძალის არასაკმარისი ხელმისაწვდომობა და დაბალი შემოსავლები იწვევს იმას, რომ ადამიანები იძულებულნი არიან, სახელმწიფოსგან მიიღონ ფინანსური დახმარება, რაც ქვეყანაში სოციალურ დაძაბულობას ამძაფრებს.
მიუხედავად იმისა, რომ საქართველო ოფიციალურად გამოირჩევა ეკონომიკის ზრდის მცდელობებით, აშკარაა, რომ ეკონომიკის ზოგადი განვითარება ვერ აღწევს საზოგადოების ყველა წრეს. ქვეყანაში არსებული სოციალურ-ეკონომიკური მდგომარეობა ძალიან უთანასწოროა: ცალკეული რეგიონები უკიდურეს გაჭირვებაშია, მაშინ როცა ქალაქებში არსებული ეკონომიკური შესაძლებლობები მხოლოდ მცირე ნაწილს ეხება. ყველაზე მეტი, სოციალურად დაუცველი-146 639 ადამიანი ცხოვრობს თბილისში, შემდეგ ყველაზე მძიმე სოციალური ფონია ქვემო ქართლში , სადაც 102 392 ადამიანი სოციალურ შემწეობას იღებს.
სოციალური დახმარების სისტემის გამოწვევები
ოფიციალური მონაცემები აჩვენებს, რომ სოციალური დახმარების სისტემას სჭირდება ძირეული ცვლილებები. დღესდღეობით, საარსებო შემწეობა უამრავი გაჭირვებული ოჯახისთვის ერთადერთი გზაა ცხოვრებისთვის. თუმცა, ეს სისტემა ვერ უზრუნველყოფს მდგრად სიღარიბის დაძლევას, რადგან საარსებო შემწეობის ოდენობა ვერ შეესაბამება საბაზრო მოთხოვნებს და საკმარისი არ არის ოჯახების საჭიროებების დასაკმაყოფილებლად.
მთავრობისთვის აუცილებელია, შეიმუშავოს ისეთი პოლიტიკა, რომელიც არა მხოლოდ მოკლევადიანად დაეხმარება მოქალაქეებს, არამედ შექმნის ახალ სამუშაო ადგილებს და ხელს შეუწყობს კერძო სექტორის განვითარებას. საარსებო შემწეობა მხოლოდ დროებითი მხარდაჭერის ფორმაა, მაგრამ მდგრადი ეკონომიკური განვითარების გარეშე, ეს სისტემა თავადაც კრიზისს განიცდის.
სოციალური დახმარების როლი ქვეყნის განვითარებაში
თუ ქვეყანა ვერ ახერხებს საკუთარი მოქალაქეების უმეტესი ნაწილის საჭიროებების დაკმაყოფილებას და მათი დასაქმების პირობების გაუმჯობესებას, სახელმწიფო რესურსები იფანტება და ეკონომიკური ზრდის პერსპექტივა დარტყმას განიცდის. მასობრივი სიღარიბე გავლენას ახდენს ქვეყნის პოლიტიკურ და სოციალურ სტაბილურობაზე, რაც ხელს უშლის ინვესტიციების მოზიდვას და ბიზნესის განვითარებას.
სახელმწიფო სისტემის ფუნქციონირება, რომელიც ძირითადად დამოკიდებულია დახმარების პროგრამებზე, ხელს უშლის ეკონომიკურ განვითარებას და კიდევ უფრო ამცირებს სამომავლო შესაძლებლობებს.
გამოსავალი: ინკლუზიური და მდგრადი ეკონომიკა
ამ ვითარებაში საქართველოს მთავრობასა და კერძო სექტორს უდიდესი პასუხისმგებლობა ეკისრება. ინკლუზიური ეკონომიკური მოდელის შექმნა, რომელიც ყველა მოქალაქეს უზრუნველყოფს სამუშაო შესაძლებლობებით და აძლევს განვითარების პერსპექტივას, არის საქართველოს შემდგომი განვითარების მთავარი ამოცანა. ეს ნიშნავს, რომ აუცილებელია ინვესტირება განათლებაში, რეგიონული განვითარების პროექტებში და სოციალურ უზრუნველყოფაში, რათა ადამიანები არ იყვნენ დამოკიდებულნი მხოლოდ საარსებო შემწეობაზე.
დასკვნა
საქართველოში, სადაც ყოველი მეხუთე ადამიანი სიღარიბის ზღვარზეა, ცხადია, რომ სოციალური პოლიტიკა მოითხოვს რეფორმებს. ქვეყანა, სადაც 682 ათასი ადამიანი სახელმწიფოსგან საარსებო შემწეობას იღებს, (შარშან ეს რიცხვი 635 769 იყო) იმყოფება სიღარიბის ჩრდილში.
როდესაც ქვეყანაში ყოველი მეხუთე ადამიანი სიღარიბის ზღვარზე იმყოფება და ყოველდღიური ფინანსური სირთულეების გადაჭრისთვის ბრძოლობს, ეს ნიშნავს სოციალური სისტემის სისუსტეებსა და ეკონომიკურ უთანასწორობას, რაც აშკარად ითხოვს სტრატეგიულ ცვლილებებს. ერთ-ერთი ბოლო მონაცემით , საქართველოში 10 404 ბავშვს სკოლაში არასდროს უვლია. ასევე შარშანდელი მონაცემებით , საქართველოში 16 წლამდე 230 865 ბავშვი 200-ლარიან საარსებო შემწეობას იღებს . ეს ბავშვები როგორც სოციალური სააგენტო განმარტავს ღატაკი ოჯახებიდან არიან .
